11.png)
Zrównoważone zarządzanie łańcuchem dostaw (SSCM) oznacza, że firmy powinny włączać, promować i wdrażać odpowiedzialne praktyki biznesowe w całym łańcuchu dostaw w trzech wymiarach: ekonomicznym, społecznym i środowiskowym. Celem zrównoważonego łańcucha dostaw jest tworzenie, ochrona i rozwój długoterminowej wartości dla wszystkich zainteresowanych stron zaangażowanych w dostawę produktów i usług na rynek. Takie podejście pozwala na skuteczne wdrożenie paradygmatu zrównoważonego rozwoju. Prawdą jest jednak, że SSCM jest to trudny i skomplikowany proces.
Łańcuchy dostaw stają się coraz bardziej złożone, więc koncepcje zrównoważonego rozwoju nie mogą być skutecznie realizowane bez aktywnego zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron. Ponadto firma dążąca do współpracy z dostawcą bazującym na zasadach CSR musi je najpierw wdrożyć. Jednak SSCM może być znaczącym źródłem dzisiejszej przewagi konkurencyjnej, szczególnie w krajach rozwiniętych rynków, na których konsumenci zwracają mniejszą uwagę na cenę towarów i są gotowi zapłacić więcej za produkty odpowiedzialne społecznie.
Zrównoważenie łańcucha dostaw to zarządzanie środowiskowe, społeczne i gospodarcze, które wpływa jak i zachęca do dobrych praktyk zarządzania w ciągu całego cyklu życia dobra i usługi. Istnieje wiele powodów, dla których firmy rozpoczynają dostawy w ramach zrównoważonego rozwoju łańcucha. Najważniejsze z nich to zapewnienie zgodności z prawem i przepisami i przestrzeganie międzynarodowych zasad zrównoważonego rozwoju. Ponadto firmy coraz częściej podejmują działania, które skutkują lepszą integracją społeczną, mają wpływ na gospodarkę i środowisko, ponieważ społeczeństwo tego oczekuje i dlatego, że takie są korzyści biznesowe.
Poprzez zrównoważony łańcuch dostaw firmy chronią długoterminowo rentowność ich działalności i zabezpieczają licencję społeczną do działania. Z racji ich ciągłości relacji biznesowych, każda firma bezpośrednio wpływa na gospodarkę poprzez płatności pracowników, dostawców i rządów oraz pośrednie skutki gospodarcze poprzez przepływy pieniężne w całym łańcuchu dostaw i poza nim. Firmy, które zwiększają swoje łańcuchy dostaw, przez włączenie gospodarcze mogą wspierać dalszy rozwój gospodarczy, na przykład poprzez pracę, tworzenie miejsc pracy i zwiększone dochody. Rozwój gospodarczy ma drugorzędne znaczenie społeczno-ekonomiczne na rozwój i środowisko, a zatem jest to niezwykle ważny aspekt zrównoważonego rozwoju. Aby właściwie zarządzać zrównoważonym rozwojem łańcucha dostaw, musimy najpierw zdefiniować czym jest łańcuch dostaw dla danej firmy i z jakich składa się elementów. To nam pozwala śledzić kluczowe działania innych firm, które są zaangażowane w łańcuch dostaw, od producenta do konsumenta końcowego.
Firmy powinny zastanowić się, jak połączyć funkcjonalność przedstawicieli w celu uzyskania jasnego obrazu wpływów.. Ważne jest, aby poszczególne role i obowiązki w przedsiębiorstwie były określone tak, aby poszczególne osoby mogły wziąć na siebie odpowiedzialność za wdrożenie i realizację wizji i kamieni milowych wyznaczonych przez kierownictwo. Te cele powinny być wspierane przez zachęty i konsekwencje. Zrównoważony personel łańcucha dostaw powinien zapewniać również wkład do procesów planowania strategicznego w funkcjach w całej firmie.
Do budowania zrównoważonego rozwoju w procesach decyzyjnych, należy włączyć ekspertyzę w zakresie zrównoważonego rozwoju lub dostęp do każdego zespołu mającego wpływ na łańcuch dostaw.
Największe korzyści są uzyskiwane poprzez rozszerzenie fokusu w miarę możliwości w górę w kierunku surowców, w dół w kierunku konsumenta, a następnie ponownie jako produkt i odpady podlegają recyklingowi.
Odpowiedzialne relacje w łańcuchu dostaw nie powinny opierać się na obowiązkowych zasadach dostawców i karania za ich naruszenie, ale także za długotrwałe, jasne relacje, np. z dostawcami.
Ten cel może zostać osiągnięty poprzez dialog, szukając wspólnych wartości i koncentracji na wzajemnych relacjach. Podczas prac nad kodeksem zachowania warto wziąć pod uwagę dostawców i pomóc im dostosować się do wymagań. Wiedza na temat CSR może być rozszerzona o regularne szkolenia i tworzenie platformy wymiany doświadczeń. Współpraca powinna być także w trudnych sytuacjach, np. gdy naruszone są standardy. W takich momentach należy pomyśleć o źródle zaniedbania, aby zapobiec temu w przyszłości. Motywacja do podjęcia działań w zakresie zrównoważonego rozwoju może być bardzo zróżnicowana, w tym: strategiczne cele biznesowe (np. tworzenie długoterminowej wartości dla firmy), działalność operacyjna celów (np. oszczędność kosztów poprzez zmniejszenie zmarnowanej energii i materiałów), oraz cele, które poprawią reputację firmy.
Motywacja jest kluczowym elementem zrównoważonego rozwoju. Plany ograniczenia kosztów mogą powodować między innymi mniejsze zużycie paliwa, które w rzeczywistości jest reklamowane jako działanie na rzecz zrównoważonego rozwoju. Niemniej jednak, jeśli motywacja ma być bardziej neutralna w stosunku do środowiska naturalnego i sposobu osiągnięcia tego, celem jest zmniejszenie zużycia paliwa, wynik jest taki sam, ale motywacja - inna.
Ważne jest, aby przedsiębiorstwa podejmowały operacje ukierunkowane na odpowiedzialność społeczną celowo kształtując relacje z tą grupą. W szczególności należy się skupić na wspieraniu postawy wobec ochrony środowiska naturalnego, wskazując ekologiczne rozwiązania, zachęcać do zmian środowiskowych w procesach i rozwoju wiedzy o możliwościach ograniczenia negatywnych wpływów na środowisko naturalne. "Odpowiedzialny" łańcuch dostaw stanowi wyzwanie dla wszystkich jego ogniw.
Firmy dążą do budowania wartości w łańcuchu dostaw w celu zwiększenia swojej gospodarki i wydajności. W Polsce definicja łańcucha dostaw ewoluowała w ciągu ostatnich 20 lat. Ta zmiana umożliwiła wiele optymalizacji procesów przez firmę, bardziej efektywną reakcję na potrzeby klientów i szybszą reakcję na zmiany na rynku.
Wiele przedsiębiorstw jest przekonanych, że sukces na rynku zależy przede wszystkim od jakości łańcucha dostaw i jest to miejsce, w którym walczy się o ekonomiczny triumf.
Zrównoważony łańcuch dostaw będzie przyczyną zmian przyszłych procesów w sferze biznesu. Ze względu na duże zróżnicowanie działalności będą to zmiany zachodzące w dynamicznie zmieniającym się tempie (w zależności od segmentu rynku). Podjęcie działań w zakresie zrównoważonego rozwoju wymusza nieco inne spojrzenie na funkcje realizowane przez przedsiębiorstwo. Rozwój ten jest szansą na uzyskanie wartości dodanej w aspektach środowiskowych, ekonomicznych i społecznych, lecz jest także dużym wyzwaniem dla poszczególnych ogniw łańcucha dostaw, jak też całej jego struktury.
Należy mieć na uwadze, że w dzisiejszych czasach problematyka dotycząca oddziaływania poszczególnych przedsiębiorstw (ogniw łańcucha dostaw) na środowisko naturalne jest szczególnie istotna w odniesieniu do państw członkowskich UE, która jest organizacją zorientowaną pro-środowiskowo. Potwierdza to przyjęta w 2000 roku przez Komisję Europejską nowa koncepcja strategiczna Europa 2020, która zakłada m.in. inteligentny i zrównoważony rozwój, więcej miejsc pracy, wyższy standard życia oraz określa kierunki rozwoju zarówno dla podmiotów (przedsiębiorstw), jak i społeczeństw. Podkreśla ona zwiększenie roli wiedzy, innowacyjności, edukacji społeczeństw a także ukierunkowanie na produkcję efektywniej wykorzystującą zasoby przy jednoczesnym podniesieniu konkurencyjności.
autor: Piotr Nowicki, NOVITZKY GROUP